Tuần hoàn máu não là gì?
Tuần hoàn máu não (hay tuần hoàn não) là lưu lượng máu trong não, giúp duy trì các chức năng não khỏe mạnh. Trong quá trình tuần hoàn não, các động mạch cung cấp máu có oxy, glucose và chất dinh dưỡng khác đến não. Cùng lúc, tĩnh mạch mang máu đã khử oxy trở lại tim, loại bỏ carbon dioxide, axit lactic và các sản phẩm trao đổi chất khác.
Não chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng lại là cơ quan sử dụng nhiều năng lượng nhất. Nói cách khác, nó cần rất nhiều máu lưu thông để hoạt động tốt. Vì vậy, nếu tuần hoàn não suy giảm, não sẽ bị tổn thương. Khi đó, nhiều tình trạng và khuyết tật liên quan đến chức năng thần kinh có thể xảy ra, gọi chung là rối loạn tuần hoàn não.
Tuần hoàn máu não giúp duy trì các chức năng não khỏe mạnh
>>> Xem thêm: Dấu hiệu rối loạn tuần hoàn não
Điều gì sẽ xảy ra khi tuần hoàn máu não suy giảm?
Khi tuần hoàn não suy giảm, lượng oxy và glucose đến não sẽ ít đi, điều này có thể gây tổn thương não cũng như các vấn đề thần kinh khác. Một số tình trạng liên quan đến rối loạn tuần hoàn não gồm:
- Đột quỵ: Nếu có cục máu đông chặn dòng chảy của máu trong động mạch sọ, đột quỵ có thể xảy ra. Kết quả là, các mô não ở khu vực đó có nguy cơ sẽ chết và điều này làm suy giảm một phần các chức năng não, ví dụ: Lời nói, cử chỉ, vận động…
- Thiếu oxy não: Xảy ra khi một phần não không nhận đủ oxy, kể cả khi lưu lượng máu trong não bình thường. Nếu không giải quyết sớm, mô não sẽ bị tổn thương, dẫn đến hôn mê, thậm chí tử vong.
- Xuất huyết não: Là hiện tượng chảy máu trong khoang sọ, xảy ra khi các thành động mạch bị yếu và vỡ, làm máu tràn vào. Điều này gây áp lực lên khoang sọ và làm người bệnh mất ý thức. Nguy hiểm hơn, xuất huyết não có thể gây tổn thương não, dẫn đến tử vong.
- Phù não: Là tình trạng sưng tấy do sự gia tăng nước trong khoang sọ. Phù não có thể gây áp lực lên não và làm nó bị tổn thương nếu không được xử lý kịp thời.
Ngoài những bệnh lý nêu trên, rối loạn tuần hoàn còn có nhiều triệu chứng khác như: Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, tê bì tay chân, mất ngủ… Chúng thường kéo dài dai dẳng, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe thể chất cũng như tinh thần của người bệnh.
Đau đầu là triệu chứng đầu tiên và dai dẳng của rối loạn tuần hoàn não
>>> Xem thêm: Rối loạn tuần hoàn não nguy hiểm như thế nào?
Nguyên nhân gây rối loạn tuần hoàn não
Các chuyên gia cho rằng, nguyên nhân rối loạn tuần hoàn não chủ yếu do người bệnh có sẵn một số bệnh về tim và mạch máu, bao gồm:
Huyết áp cao: Áp lực của máu lên thành mạch thường xuyên ở mức cao sẽ làm mạch máu suy yếu, mảng bám dễ tắc lại, từ đó tạo nên các cục máu đông gây tắc mạch máu não, dẫn tới rối loạn tuần hoàn não.
Mạch máu bị đè nén: Khi có ngoại lực tác động, mạch máu não bị đè nén, máu khó lưu thông, làm não thiếu oxy.
Nhịp nhanh thất: Đây là tình trạng tâm thất đập quá nhanh. Khi đó, tim không kịp bơm đầy máu có thể dẫn tới thiếu máu lên não, gây rối loạn tuần hoàn não.
Xơ vữa động mạch: Các mảng bám trên thành động mạch có thể thu hẹp dòng chảy, khi chúng bong ra dễ kết hợp với tiểu cầu, tạo nên cục máu đông. Máu đông lớn có thể gây thiếu máu do nó cản trở sự lưu thông của máu lên não.
Bệnh hồng cầu hình liềm: Bình thường, hồng cầu có hình bầu dục và di chuyển linh hoạt trong mạch máu. Tuy nhiên, một số người có cấu trúc hồng cầu cong hình lưỡi liềm. Điều này khiến chúng gặp khó khăn trong quá trình di chuyển và có thể tích tụ trong mạch máu, ngăn máu mang oxy đi vào các mô, cản trở lưu lượng máu đến não.
Hồng cầu hình liềm tích tụ trong mạch máu, cản trở máu đến não
Ngoài ra, một số bất cập công việc hoặc những thói quen xấu trong cuộc sống hàng ngày cũng ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và khả năng lưu thông máu, làm tăng nguy cơ rối loạn tuần hoàn não, chẳng hạn như:
- Lao động trí óc nhiều.
- Thường xuyên căng thẳng, stress kéo dài.
- Lười vận động, ít luyện tập thể dục thể thao, quá chú tâm vào các thiết bị công nghệ.
- Ăn uống không khoa học, béo phì, hút thuốc lá, sử dụng rượu bia.
- Không quan tâm đến các vấn đề sức khỏe của bản thân.
Điều trị rối loạn tuần hoàn não thế nào?
Tùy vào mức độ ảnh hưởng mà rối loạn tuần hoàn não gây ra, biện pháp điều trị cũng sẽ tương ứng. Bệnh có thể được xử lý bằng cách phẫu thuật, dùng thuốc để khắc phục. Những thuốc thường dùng trong trường hợp này là:
- Thuốc tiêu huyết khối nhằm phân hủy cục máu đông và cải thiện hoạt động tim mạch.
- Thuốc hạ huyết áp giúp ngăn chặn biến chứng, phục hồi lưu lượng máu lên não, hạn chế tình trạng thiếu oxy trong não.
- Thuốc chống co giật để hạn chế cơn động kinh.
Điều trị rối loạn tuần hoàn não bằng thuốc
Trên thực tế, dùng thuốc hay phẫu thuật không phải giải pháp duy nhất người bệnh cần thực hiện mà phải kết hợp với các biện pháp chăm sóc tại nhà nhằm phòng tránh bệnh tái phát. Dưới đây là một số lời khuyên dành cho bạn:
- Ăn uống lành mạnh, tiêu thụ nhiều rau xanh và trái cây tươi, hạn chế các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe tim mạch như đồ ăn nhanh, mỡ động vật, đường, muối…
- Duy trì cân nặng trong mức cho phép.
- Vận động thường xuyên để nâng cao thể lực.
- Làm việc, sinh hoạt hợp lý, hạn chế tối đa căng thẳng.
- Không sử dụng rượu bia, thuốc lá.
